Armand (2024)

6 yaşındaki bir çocuk, okulun sınırlarını ne kadar zorlayabilir? Ya da bir anne, okul yönetimini ne kadar zorlayabilir? Peki, bir yönetmen bir filmde ne kadar ileri gidebilir? Eğer Ingmar Bergman ve Liv Ullmann’ın torunuysanız, bu soruların cevapları her zamankinden biraz daha karmaşık ve iddialı olabilir. Genç yönetmen Halfdan Ullmann Tøndel, ilk uzun metraj filminde bizi tam da bu soruların ortasına bırakarak seyircileri kışkırtıcı bir yolculuğa davet ediyor.

“Armand”, basit bir “sorunlu çocuk” hikayesi gibi başlayıp kısa sürede çok daha derinlere dalan bir yapıya sahip. Tøndel, filminin merkezine sadece küçük bir çocuğun kışkırtıcı ve sınır tanımaz enerjisini değil, aynı zamanda yetişkinlerin karmaşık, çoğu zaman çözülmemiş duygusal yaralarını da yerleştiriyor. Küçüklerin kavgası,
büyüklerin çatışmasına sebep olurken, aile içindeki derin kırılmaları da ortaya çıkarıyor. İzleyici, çocukların oyun alanında başlayan bu hikayenin, yetişkinlerin hayal kırıklıkları, korkuları ve arzularının savaş alanına dönüşmesine tanıklık ediyor.

Tøndel’in yönetmenlik tarzı kendi özgün sesini de net bir şekilde duyuruyor. Uzun ve rahatsız edici sessizlikler, karakterlerin yüzlerine yakın çekimler, yoğun bir duygusal gerilim ve bilinmezlik duygusu – tüm bunlar Bergman’ın sinemasına aşina olanlar için tanıdık gelebilir. Ancak Tøndel, bu mirası kendi jenerasyonuna ve kendi hikaye anlatma biçimine göre yeniden şekillendiriyor. Onun yönetiminde, hikaye her an beklenmedik bir yere evriliyor; izleyiciyi güvenli bir zeminde tutmaktan çok, onları bilinmeyenin sınırlarına doğru itiyor. 

Burada belki bir eleştiri gereğinden fazlaca uzun tutulmuş hikaye anlatımı ve de yönetmenin bu uzunlukta kaçınılmaz olarak tercih ettiği gerçeküstü ve brechtyen kaçış sahnelerinin bir yerden sonra etkisini yitirdiği yönünde olabilir; nitekim yönetmen sinematik gücü kaybediyor gibi görünüyor. Ancak filmin bütünü ve Renate Reinsve’nin muhteşem oyunculuğu usta bir sinematografi ile birleşince bu açığı yine de kapattığı söylenebilir.

“Armand”, prömiyerini Cannes Film Festivali’nde yaparak Altın Kamera ödülünü kazanması ve Belirli Bir Bakış ödülüne de aday gösterilmesiyle büyük yankı uyandırdı.

Nil Birinci